Ωδή στην ημιμάθεια

Στην Ελλάδα, ανάμεσα στα άλλα χαρίσματα που έχουμε ως λαός, μας χαρακτηρίζει και η έννοια του πολύξερου, του ξερόλα. Η ημιμάθειά μας είναι κάτι το ασυναγώνιστο, άλλωστε ολόκληρο το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει επενδύσει -παγκόσμια πρωτοτυπία και σε αυτόν τον τομέα- πάνω στην ημιμάθεια.

Διδασκόμαστε ολοκληρωμένη την αλφαβήτα και την προπαίδεια και από εκεί και πέρα το χάος. Αρχίζουμε μεγαλώνοντας και πηγαίνοντας σε κάθε τάξη του ελληνικού δημοτικού, γυμνασίου, λυκείου να μαζεύουμε γνώσεις που δεν έχουν καμία συνοχή μεταξύ τους, γνώσεις που μιλούν για την ίδια εποχή για το ίδιο αντικείμενο αλλά που τις μαθαίνουμε διαφορετικά, απλοποιημένες ή ακαταλαβίστικες ανάλογα την τάξη που βρισκόμαστε. Ο ίδιος πόλεμος που διδασκόμαστε στην έκτη τάξη δημοτικού σχολείου, στην πρώτη λυκείου φαίνεται ένας άλλος, καινούριος πόλεμος που μάλλον συμπερασματικά καταλήγουμε οτι έχει το ίδιο όνομα με εκείνον που μάθαμε παλιά από σύμπτωση ή ακόμα καλύτερα καταλήγουμε για να μην μπερδευόμαστε οτι έγιναν δυο πόλεμοι ταυτόχρονα.

Παρόλο που αυτήν μας η ημιμάθεια είναι πασιφανής και την κουβαλάμε μαζί μας, σε κάθε τομέα της ζωής μας, με κάθε τρόπο, σε κάθε μας συζήτηση, και μας χαρακτηρίζει στον κοινωνικό μας κύκλο, συνεχίζουμε να την καλλιεργούμε και εκτός σχολείου ακριβώς έτσι όπως μας την έμαθαν οι καθηγητές μας στα μαθητικά μας χρόνια. Έτσι στην παρέα μας συνεχίζουμε να ανταλλάσσουμε πληροφορίες εκσφενδονισμένες τυχαία πάνω στην συζήτηση χωρίς βέβαια να τις έχουμε ερευνήσει ποτέ ή να τις έχουμε επαληθεύσει, υιοθετώντας ακόμα και τα πιο τρελά σενάρια -εξού και είμαστε πρώτοι στα σινωμοσιολογικής φύσεως σενάρια- συνοδεύοντας τα με την έκφραση «έχω ακούσει ότι...». Δυστυχώς πάντα ή έστω τις περισσότερες φορές θα παραμείνουμε στην ημιμάθειά μα, καθώς και οι συνομιλητές μας έχουν λάβει πιθανότητα την ίδια κουλτούρα πληροφόρησης και ενημέρωσης και χρήσης πληροφοριών με εμάς, οπότε πολλές πληροφορίες ατάκτως ειρημμένες είτε χάνονται μέσα στον ωκεανό πληροφοριών που ανταλλάσσουμε καθημερινά, είτε αφομοιώνονται ως άλλο ένα «έχω ακούσει οτι..» σε μια επόμενη συνομιλία μας.

Όλο αυτό που περιέγραψα παραπάνω έχει διογκωθεί μέσα μας όταν η δίψα μας για ενημέρωση και η τάση μας να έχουμε άποψη επί παντός επιστητού, ώστε να μπορούμε να παραβγούμε με τον συνομιλιτή μας αλλά και στην προσπάθειά μας να ξεπεράσουμε το σύμπλεγμα κατωτερότητας που μας ταλανίζει, τροφοδοτείται από την ενημέρωση που λαμβάνουμε ως τηλεθεατές. Το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και όντας ακροατές ή αναγνώστες -αν και εδώ θα πρέπει να συμφωνήσετε ότι η έντυπη ενημέρωση πολλές φορές μπορεί να μας λύσει πολύ περισσότερες απορίες και μπορεί να μας δώσει πολύ περισσότερες πληροφορίες από το να δει κανείς την ίδια είδηση στην τηλεοράση σε κάποιο τηλεοπτικό παράθυρο.

Ο τηλεοπτικός ξερόλας είναι ένα εξελιγμένο μοντέλο ημιμαθή πολύξερου. Αφομοιώνει με ταχύτητα φωτός τις ειδήσεις, τα κουτσομπολιά, τις εξελίξεις στα σίριαλ. Έχει γίνει εξαιρετικός τηλοψίας παρακολουθώντας τα πάντα ενώ έχει εκπαιδευτεί άρτια στο επάγγελμα που οι μισοί εργαζόμενοι της τηλεόρασης κάνουν αυτή την στιγμή, το λεγόμενο viewing. Έτσι άσχετα αν δεν του πέφτει λόγος στην δημιουργία μιας εκπομπής τύπου Λαζόπουλου, Θέμου Αναστασιάδη ή Ράδιο Αρβύλα πάντα έχει να διηγηθεί ένα ενσταντανέ που είδε στην τάδε εκπομπή και στοιχηματίζει οτι αυτό σίγουρα θα το παίξει ο Λαζόπουλος, ή «άμα θέλει ο Θέμος το παίρνει αυτό και το κάνει απίστευτο»! Υιοθετεί εκφράσεις τηλεοπτικών πάνελ όπως καυτή πατάτα, τροικανοί, αλλαγή ατζέντας, προσδίδοντας μια ακόμα επίσημη διάσταση στις απόψεις του που είναι δημιουργήματα άλλων που ποτέ δεν μπαίνει στην διαδικασία να αναρωτηθεί από που προέρχονται και τι κρύβεται πίσω από τις γραμμές. Εκτοξεύει κλισέ τύπου «η βία είναι καταδικαστέα από όπου κι αν προέρχεται» ή «νέο χαράτσι έρχεται». Χρησιμοποιεί όρους που μόνο ειδικοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν όπως υαλουρονικό οξύ, επιτόκιο euribor ή τήξη στον πυρηνικό αντιδραστήρα με την ίδια ευκολία που μιλάει για το τι φαγητό έφαγε το μεσημέρι ή πόσα τελικά ήταν τα γκολ που έφαγε η ΑΕΚ από τον Ολυμπιακό.

Μα πραγματικά καμιά φορά αναρωτιέμαι: Ποιός είναι καλύτερος από μας; Ξέρουμε τα πάντα, ακόμα και το πόσο ημιμαθείς είμαστε και έχουμε συγχρόνως το θάρρος ή το χιούμορ να υπερασπιζόμαστε αυτό που κάνουμε ή ακόμη καλύτερα αυτό που είμαστε χωρίς να έχουμε καμία αναστολή ή ενοχή.

Ελπίζω με αυτό το κείμενο να είδατε και στην πράξη πως δρα κάποιος που θεωρεί οτι ξέρει τα πάντα, με πόση ευκολία σχολιάζει τους διπλανούς του και όχι τον εαυτό του και πάλι να τα ρίχνει όλα στην άτιμη την πολιτεία με το εκπαιδευτικό της σύστημα που μας κατάντησε έτσι.

Αφήστε το σχόλιό σας

Το σχόλιό σας αποθηκεύτηκε με επιτυχία!
Μόλις ελεγχθεί από το διαχειριστή θα δημοσιευτεί.